دستکاری ماده که حداقل یک بعد آن از ۱ تا ۱۰۰ نانومتر باشد با اهداف فناورانه خاص برای ساخت محصولاتی با ابعاد در دسترس انسانی نانوتکنولوژی نامیده میشود.
چهل سال پیش وقتی ریچارد فایمن، متخصص کوانتوم نظری و دارنده جایزه نوبل، در سخنرانی معروف خود در سال 1959 عنوان کرد که آن پایین، فضای بسیاری هست شاید نمیتوانست پیشبینی کند که تا امروز تا این حد روی این فضای گسترده در آن ابعاد به ظاهر ناچیز کار شده باشد.
در حدی که استفاده از این فناوری در علوم پزشکی، پتروشیمی، علم مواد، الکترونیک، کامپیوترهای کوانتومی و غیره باعث شود که تحقیقات نانوتکنولوژی به عنوان یک چالش جدید و جذاب در علم و صنعت پیش روی جهانیان باشد.
نانوتکنولوژی را از نظر شاخه های علمی و فنی آن و همچنین از نظر کاربردهای صنعتی می توان به اشکال مختلف دسته بندی نمود. مثل شاخه نانوپودر و نانوسرامیک و نانوالکتریک و نانوپزشکی و نانوزیست فناوری.

بر اساس اطلاعات پایگاه استت ‌نانو، ایران هم در زمینه نانوتکنولوژی جزو کشورهای پیشرو محسوب میگردد و محصولات و تجهیزات مرتبط با این فناوری را سالهاست به کشورهای مختلف بالاخص آسیا صادر هم میکند. در دهه گذشته که دوران شکوفایی این صنعت بود ایران همواره جز پنج کشور برتر در زمینه تولید مقالات و همچنین ارتقای فناوریهای مربوط به این صنعت جدید و هایتک میباشد.